Qua smakelijkheid, opname en voederwaarde scoren weidemengsels met een hoog aandeel tetra’s en klavers bovengemiddeld goed. Dat blijkt uit de proef gehouden bij maatschap Wierenga-Grashuis in Garnwerd. Voor kruidenrijke grasmengsels blijkt de ideale mix nog een zoektocht. Tekst: Sjoerd Hofstee melk van het noorden
De maatschap Wierenga-Grashuis houdt circa 170 melk- en kalfskoeien op 90 hectare grasland. De melkveestapel krijgt vanaf het vroege voorjaar weidegang; zodra en zolang het kan dag en nacht. Hierbij hanteert de melkveehouder het systeem van roterend standweiden. ‘De dieren lopen nooit tweemaal direct achterelkaar op hetzelfde perceel. Ze gaan steeds rond over enkele percelen waarbij ze elke 5 tot 6 dagen weer terugkomen op een perceel.’ Wieringa was direct geïnteresseerd mee te werken aan een weidegangproef die Hoogland BV afgelopen voorjaar startte in Friesland op klei op veengrond en bij WierengaGrashuis op zeekleigrond. Vier hectare was aan herinzaai toe. Op dit perceel werden in het najaar van 2018 dertien verschillende grasmengsels in stroken ingezaaid. Vanaf het voorjaar tot de herfst van 2019 werden onder andere opname, voederwaarde en hergroei gemeten.
‘Het eerste wat opviel was dat de schapen, die in de winter als eerste op het perceel liepen, al de thimothee eruit vraten’, vertelt Egbert Wierenga. ‘Voor mij was dat de eerste les: thimothee is zeer smakelijk, maar niet geschikt om als monomengsel te zaaien. De zode wordt er te open door waardoor je meer pollen en onkruid krijgt.’
Smakelijke tetra’s
Op de Groninger zeeklei kwam Havera 1 gemiddeld gezien als beste uit de test. Op voederwaarde, hergroei en vooral opname scoorde dit mengsel, dat voor 70 procent uit tetraploïde Engels Raai bestaat, erg goed. Ook de mengsels Kingshay Preffered + klaver en Kingshay Hybrid PRG + klaver kwamen duidelijk bovengemiddeld uit de bus. Dit zijn Britse mengsels die ook in het Britse klimaat gekweekt zijn. De genoemde mengsels scoren op opname bovengemiddeld goed, maar tonen niet een hoger suikergehalte. Terwijl suiker toch ook staat voor smakelijkheid. Paulus Strikwerda van Hoogland BV verklaart dit door het hoge aandeel tetra’s in deze mengsels. ‘Diploïde grassen geven een dichtere zode wat zorgt voor een goede draagkracht. Door de dichtere zode wordt het gras echter ook iets eerder muf; tetra’s en klavers blijven langer smakelijk wat de hoge opname verklaart.’ Wierenga is enthousiast over de Engelse grasmengsels. ‘Ik kijk nu met veel interesse hoe die rassen de winter doorkomen. Als dat positief uitpakt, gebruik ik deze rassen waarschijnlijk als ik weer op een perceel herinzaai toepas.’
Kruidenrijk
In de proef waren ook enkele kruidenmengsels meegenomen, waarvan één zeer kruidenrijke. Qua opname kwam dit mengsel het minste uit de proef. ‘Kruidenrijke grasmengsels kunnen best interessant zijn, mede door het hoge aandeel hoogwaardige mineralen dat ze bevatten’, vindt Strikwerda. ‘Alleen was dit kruidenrijke mengsel in deze proef uitgevoerd met rietzwenkgras. Dat is meer een grassoort voor maaien en werd door de koeien niet echt gewaardeerd. Was de combinatie met Engels Raai gemaakt dan zag de uitkomst er vast anders uit. Het vinden van passende kruidenmengsels in weiderantsoenen is gewoonweg nog een zoektocht de
komende jaren.’ Strikwerda stelt dat het er vooral om gaat zoveel mogelijk kilo drogestof weidegras in korte tijd in de koe te krijgen. ‘Kijk je naar de uitkomst van deze praktijkproef dan lijkt een combinatie van Havera 1 met klavers het ideale weidemengsel. Maar dat is over één jaar. We wachten eerst de winterhardheid en hergroei volgend jaar af voor we kijken wat de beste keuzes zijn.’
